Առողջապահություն 1.2011
Լեղաքարային հիվանդություն
![Լեղաքարային հիվանդություն Լեղաքարային հիվանդություն](up/article/big/file_18506_6423640.jpg)
Խմբագրություն են դիմել թոշակառուներ` Նորք թաղամասի բնակիչ Վ. Սարուխանյանը, Մալաթիայից` Է. Մուրադյանը: Նրանցից մեկը գանգատվում է լեղուղիների քարերի հետևանքով ժամանակ առ ժամանակ աջ թուլակողի շրջանի երբեմն խիստ սրացող ցավերից, իսկ երկրորդը` Մուրադյանն, ուզում է շնորհակալություն հայտնել «Շենգավիթ» ԲԿ-ի վիրաբույժներ` հայր և որդի Թադևոսյաններին, որոնց շնորհիվ ազատվեց նույն գանգատներով տարիներ շարունակ ունեցած տառապանքներից:
Հարգելի ընթերցող, հիշեցման կարգով ասենք, որ մենք ժամանակին գրել ենք օրգանիզմի սնուցման գործընթացները հսկող չափազանց կարևոր օրգանի` լյարդի մասին (նկար 1):
![]() |
|
Նկ. 1. Լյարդի հետին պատկերը |
Այն իր մեջ ամփոփված միլիոնավոր բջիջների անխափան և անկողմնակալ գործունեության շնորհիվ ստուգում, վերահսկում է աղիքներից արյան միջոցով լյարդ մուտք գործող դռներակով, արդեն տարրալուծված սննդանյութերի բաղադրիչների քանակը, որակը, մաքրում, զտում է դրանք օրգանիզմի համար ավելորդ, վնասակար նյութերից, որոնք լեղու միջոցով վնասազերծվելով, դուրս են թափվում 12-մատնյա աղիքի մեջ` որպես թափոն (նկար 2):
Ահա այս գործընթացում էլ լեղապարկում սկսում են ոչ պիտանի նյութերի միացություններից ձևավորվել լեղաքարեր, որոնք տարիների ընթացքում աստիճանաբար շատանալով, մեծանալով, լցոնում են լեղապարկը` առաջացնելով լեղաքարային հիվանդություն (նկար 2, 3):
![]() |
![]() |
Նկ. 2. Լեղաքարերով լցված լեղապարկեր, հեռացված վիրահատական ճանապարհով |
![]() |
![]() |
Նկ. 3. Լեղապարկի առաջային պատկերը |
Լեղաքարային հիվանդությանը (խոլելիթիազ) բնորոշ է լեղապարկում, երբեմն լեղածորաններում քարագոյացումը, որը կարող է պայմանավորված լինել լեղականգով, նյութափոխանակության խանգարումներով, լեղապարկի բորբոքումով:
Հիվանդությունն առաջանում է աստիճանաբար: Հաճախ հիվանդը երկար տարիներ դառնություն Է զգում բերանում, ծանրություն` աջ թուլակողում (կողերի տակ), որոնք առաջանում են հատկապես տապակած միս, յուղալի, ապխտած, թթու դրած սննդամթերք ուտելուց, գինի կամ օղի օգտագործելուց հետո: Նշված ախտանշանները նկատելիս պետք է դիմել բժշկի, որի հանձնարարած անձնական պահվելակարգն ու սննդակարգը կբարելավեն հիվանդի ինքնազգացողությունը և կօգնեն խուսափել հիվանդության սրացումներից: Բայց հաճախ հիվանդները բժշկի դիմում են աջ թուլակողում սուր ցավի նոպայից հետո: Ցավը տարածվում է աջ թիակի և անրակի ուղղությամբ (այսպես կոչված` լյարդային խիթ): Նշված նոպաները սովորաբար առաջանում են լեղապարկում քարեր գոյանալուց հետո, որի պատճառով հաճախ վիրահատության անհրաժեշտություն է լինում:
Լեղաքարային հիվանդության առաջացմանը նպաստում են շատակերությունը, քրոնիկական փորկապությունը և թերշարժուն ապրելակերպը, ինչպես նաև լեղապարկի և լեղածորանների կառուցվածքի անհատական տարբերությունները (երբեմն նաև նախկինում տարած հիվանդությունների հետևանքով գոյացած սպիները, կպումները), ոչ կանոնավոր` մեծ ընդմիջումներով սնվելը: Որոշակի նշանակություն ունի ժառանգական նախատրամադրվածությունը, որով պայմանավորված հաճախ կարող են հիվանդանալ նույն ընտանիքի անդամները կամ նրանց հետագա սերունդները:
Լեղականգի կամ նյութափոխանակության խանգարման հետևանքով լեղու մեջ նվազում է լեղաթթուների պարունակությունը, որոնց հիմնական բաղադրիչները` խոլեստերինը և բիլիռուբինը (լեղագունակ), նստվածք են տալիս և քարագոյացման պատճառ դառնում:
Լեղաքարային հիվանդության սրացման փուլում անպայման պետք է դիմել բժշկի և խստորեն կատարել նրա խորհուրդները: Նոպաների միջև ընկած ժամանակահատվածում անհրաժեշտ է պարտադիր կերպով պահպանել սննդակարգը և սնուցման ժամանակակարգը: Լեղականգը կանխելու համար անհրաժեշտ է քիչ ուտել, բայց հաճախ` օրական 4-5 անգամ: Սնունդը պետք է լինի լիարժեք, սպիտակուցների, ճարպերի և թարմ բանջարեղենի բավարար, իսկ կարագի և բուսական յուղի քանակները` սահմանափակ: Միսը, ձուկը օգտագործեք եփած կամ շոգեխաշած վիճակում: Խորհուրդ չի տրվում ուտել սոխ, թրթնջուկ, սպանախ, կծու և գրգռիչ մթերք: Հիմնային հանքային ջրերը պետք է օգտագործել բժշկի նշանակմամբ:
Լեղին լյարդի գեղձային բջիջների կողմից արտադրվող դեղնադարչնավուն հեղուկ արտազատուկն է: Լեղին անհրաժեշտ է մարդու և կենդանիների աղիքներում ճարպերի ու ճարպանման նյութերի ֆիզիկական, քիմիական մշակման, դրանք մարսելի դարձնելու և ներծծումը հեշտացնելու համար: Լեղին լեղածորանից դեպի 12-մատնյա աղիք հոսելով, օրգանիզմից հեռացնում է հեմոգլոբինի, խոլեստերինի և այլ միացությունների փոխանակության վերջնանյութերը:
Լեղու հիմնական բաղադրիչներն են լեղաթթուների աղերը, ֆոսֆոլիպիդները (կազմում են պինդ մնացորդի հիմնական մասը), բիլիռուբինը, սպիտակուցները և ֆիզիոլոգիապես ակտիվ նյութերը (հորմոններ, վիտամիններ): Լյարդը անընդհատ լեղի է արտադրում: Մարսողության խաթարումների դեպքում չօգտագործված լեղին պահեստվում է լեղապարկում և սնունդ ընդունելուց հետո աստիճանաբար արտահոսում դեպի աղիքներ:
Մարդու լեղու քիմիական կազմությունը, հատկությունները և քանակը շարունակ փոփոխվում են վիրուսային և մանրէային ծագման լյարդաբորբերի և տարբեր այլ հիվանդությունների, այդ թվում նաև` լեղաքարային հիվանդության դեպքում: Այդ փոփոխությունները կարևոր ախտորոշիչ նշանակություն ունեն, ուստի հայտնաբերվում են արյան մեջ լեղու պարունակության և դրա բաղադրիչների մակարդակը որոշող լաբորատոր կենսաքիմիական հետազոտություններով:
Կենդանիների (հիմնականում խոշոր եղջերավորներ) լեղին կիրառվում է որպես դեղանյութ (պահածոյած բժշկական լեղի): Հոդերի բորբոքային կամ կառուցվածքային փոփոխություններով ընթացող հիվանդությունների, ինչպես նաև նյարդարմատների, ջլերի բորբոքումների ժամանակ լեղին երբեմն օգտագործում են կոմպրեսների համար: Պահածոյած բժշկական լեղիով բուժումը կատարվում է բժշկի նշանակմամբ:
![](images/calendar.png)
Մեդ-Պրակտիկ
29.02.2016
Հարգելի Օֆելյա, բարև Ձեզ: Ձախ հատվածում ցավերն այնքան էլ բնորոշ չեն լեղաքարային հիվանդությանը: Ամենայն հավանականությամբ պատճառն այլ է:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Օֆելյա
26.01.2016
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
31.10.2015
Հարգելի' կայքի այցելուներ, տեխնիկական պատճառներով հարցերին պատասխանելը ժամանակավորապես հնարավոր չէր, և որոշ հարցեր, որոնց պատասխանելն այլևս ակտուալ չէ, հեռացվել են կայքից: Խնդրում ենք, եթե Ձեր հարցերը դեռևս ակտուալ են, նորից գրել: Հայցում են Ձեր ներողամտությունը:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
12.04.2015
Հարգելի Luiza, լեղաքարային հիվանդության դեպքում նոպաներ հնարավոր են ցանկացած ժամանակ, դրանց առաջացումը որոշ չափով կարելի է կանխարգելել համապատասխան դիետայի միջոցով: Խուսափեք յուղոտ, տապակած, կծու, թթու սննդի օգտագործումից: Քանի որ հղիության ընթացքում նկատվում է առկա հիվանդությունների սրացում, ապա հնարավոր է, որ նոպաներ լինեն, հնարավոր է նաև, որ հղիության ընթացքում ոչ մի խնդիր էլ չլինի: Ցավերի ժամանակ կարելի է օգտագործել սպազմոլիտիկ միջոցներ, գինեկոլոգի նշանակմամբ;
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
12.04.2015
Հարգելի Վարդուհի, դիետա միանշանակ պետք է պահել: Ձեր նշած սննդակարգը միանգամայն ճիշտ է այս դեպքում, կարող եք նույն սննդակարգից այժմ էլ օգտվել: Սրտխառնոցի և փսխումների համար կարող եք դիմել Ձեր տեղամասային գինեկոլոգին համապատասխան հակաէմետիկ բուժում ստանալու համար: Սրտխառնոցը և փսխումը կարող են հրահրել լեղապարկի ցավերի առաջացումը, այդ պատճառով ցանկալի է որքան հնարավոր է շուտ կանխել: Եթե ցավեր այնուամենայնիվ կառաջանան բժշկի նշանակմամբ կարող եք սպազմոլիտիկ միջոցներ ընդունել:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Վարդուհի
09.04.2015
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Luiza
08.04.2015
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
luiza
06.04.2015
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Վարդուհի
06.04.2015
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
04.04.2015
Հարգելի Վարդուհի, քարերի հեռացման արդյունավետ մեթոդը կախված է քարերի կառուցվածքից, լեղապարկի վիճակից, այսինքն կա բորբոքում, պատերի հաստացում և այլն: Նման փոքր քարերի դեպքում կա վտանգ, որ դրանք շարժվեն և կխցանեն լեղածորանը:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Վարդուհի
02.04.2015
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
05.12.2014
Հարգելի Anna, քանի որ ունեցել եք նույն համախտանիշի նախադեպ, որի պարագայում մասնագետները նախընտրել են վիրահատություն, ուստի հարկ է դիմել նույն մասնագետի խորհրդատվությանը, քանի որ նրա համար իրավիճակն ավելիհասկանալի ու հստակ է և մեր խորհուրդը կարող է հեռու լինել իրական պատկերից:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
05.12.2014
ՀարգելիAnna, Ձեր ներկայացրած տեղեկատվությունը բավականին թերի է՝ գաղափար կազմելու` ինչ խնդիր ունեք, քանի որ փայծաղի մեծացում կարող է լինել մի շարք հիվանդությունների դեպքում և այլ ախտանիշների համակցումն է օգնում՝ ախտորոշելու: Ուստի միանշանակ պատասխան տալ չենք կարող: Կարծում ենք Ձեզ օգտակար կլինի հոդվածը, որի հղումը ներկայացնում ենք ստորև.
https://www.med-practic.com/arm/1095/21437/article.more.html
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Anna
19.11.2014
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
15.11.2014
Հարգելի Anna, ճիշտ կլինի կրկին այցելեք ձեր վիրաբույժին եթե հիվանդությունը կրկնվել է ապա հարկավոր է կրկնակի ախտորոշում և ավելի ագրեսիվ բուժական միջամտություն ստանալ:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
15.11.2014
Հարգելի Anna, ցավոք, այս դեպքում տնային պայմաններում ոչինչ անել հնարավոր չէ: Ճիշտ կլինի դիմեք բժշկի հետազոտվելու և համապատասխան միջամտություն ստանալու համար:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
anna
12.10.2014
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
anna
12.10.2014
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Մեդ-Պրակտիկ
14.07.2014
Հարգելի Հռիփսիմե, եթե ախտորոշված է լեղաքարային հիվանդություն, ապա, միանշանակ, բուժման եղանակները վիրաբուժական են: Կա բուժման երեք տարբերակ` էնդոսկոպիկ, բաց վիրահատություն և լիտոտրիպսիա (ուլտրաձայնային հաճախությամբ ալիքների միջոցով քարերի փշրում): Ցավոք, ժամանակակից դեղագիտությունը դեռ չի ստեղծել դեղամիջոց, որը կլուծի տարբեր օրգաններում հանդիպող քարային կուտակումները:
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Հռիփսիմե
10.07.2014
![](images/karciq_bl.gif)
![](images/karciq_br.gif)
![](images/karciq_tl.gif)
![](images/karciq_tr.gif)
Կարդացեք նաև
![Շնորհավորում ենք Շնորհավորում ենք](up/article/small/file_18492_6703263.jpg)
Դեռ նորավարտ բժիշկ էր, բարետես, շրջապատում աչքի ընկնող արտաքինով, երիտասարդական ավյունով լեցուն: Ի թիվս այլ գայթակղությունների, գիտությամբ զբաղվելու ձգտումը իրականացնելու քայլերի առաջին բերքահավաքը...
![](images/calendar.png)
Վերջերս լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ՀՀ առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանը խոսելով համակարգի գործունեության առանցքային խնդիրները կարգավորելու, պետական քաղաքականության հիմնական սկզբունքները ոլորտում ամրագրելու...
![](images/calendar.png)
ՀՀ առողջապահության նախարարի հրամանով սահմանվել է առողջապահական կազմակերպությունների կայքերի կառուցվածքին ու բովանդակությանը ներկայացվող հետևյալ պահանջները...
![](images/calendar.png)
![Հայաստանի վիրաբուժությունը ծանր կորուստ կրեց Հայաստանի վիրաբուժությունը ծանր կորուստ կրեց](up/article/small/picture_18495.jpg)
Կյանքից վաղաժամ հեռացավ «Միքայելյան վիրաբուժության ինստիտուտ» ՓԲԸ տնօրեն, ՀՀ ԱՆ առողջապահության ազգային ինստիտուտի վիրաբուժական նեղ մասնագիտությունների ամբիոնի վարիչ...
![](images/calendar.png)
XX դարի վերջին և XXI դարի սկզբին Հայաստանի Հանրապետությունը զգալի զարգացում ապրեց, սակայն դրան զուգահեռ ավելացավ սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդությունների` սեռավարակների (ՍՎ) թիվը, որին նպաստեցին...
![](images/calendar.png)
Բանալի բառեր. դիվերտիկուլ, մետապլազիա, դիսպլազիա
Ներածություն
Միզապարկի դիվերտիկուլը կույր վերջացող պարկանման գոյացություն է, որն ունի վզիկ, հատակ և մարմին: Այն լինում է բնածին և ձեռքբերովի: Ըստ գրականության տվյալների...
![](images/calendar.png)
Բանալի բառեր. կանխարգելում, սրտի իշեմիկ հիվանդություն, ստատիններ, հակալիպիդեմիկ բուժում, ատորվաստատին
Սիրտ-անոթային հիվանդությունների (ՍԱՀ) կանխարգելման հրատապության խնդիրը...
![](images/calendar.png)
Բնությունը միասնական է` յուր հակասություններով, «սխալներով»,«պոռթկումներով», կատակլիզմներով ու բարերարությամբ հավասարակշռված, համակարգված, ճշմարիտ ու ներդաշնակ: Այս հատկանիշներն իրենց տարբեր դրսևորումներով ներդրված են յուրաքանչյուր...
![](images/calendar.png)
Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի և շրթունքների կարմիր երիզի բշտային և էրոզիվ ախտահարումներ կարող են դիտվել, բացի սովորական բշտախտից, նաև մի շարք այլ հիվանդությունների (բազմաձև էքսուդատիվ էրիթեմա, աֆթոզ ստոմատիտ, սովորական...
![](images/calendar.png)
![Կին և տղամարդ (սկիզբը` նախորդ համարում) Կին և տղամարդ (սկիզբը` նախորդ համարում)](up/article/small/picture_18503.jpg)
Նախորդ համարում մենք անդրադարձել էինք կնոջ և տղամարդու միջև եղած տարբերություններին, որոնք առավել ցայտուն են արտահայտված: Մենք հավակնություն չունենք նկարագրելու բոլոր տարբերությունները...
![](images/calendar.png)
![Հոգեբույժների համաշխարհային ասոցիացիայի տարածաշրջանային գիտաժողովը Երևանում Հոգեբույժների համաշխարհային ասոցիացիայի տարածաշրջանային գիտաժողովը Երևանում](up/article/small/picture_18504.jpg)
2011թ. ապրիլի 14-ին Երևանի Ալ.Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոնի դահլիճում տեղի ունեցավ հոգեբույժների համաշխարհային ասոցիացիայի տարածաշրջանային գիտաժողովի բացման հանդիսավոր արարողությունը...
![](images/calendar.png)
![Աղիքների դիսբակտերիոզ Աղիքների դիսբակտերիոզ](up/article/small/picture_18507.jpg)
Առողջ մարդկանց աղիքներում 500 տեսակի տարբեր մանրէներ կան, որոնց մեծ մասը դրական ազդեցություն ունի մարսողական համակարգի, բնականաբար և ողջ օրգանիզմի վրա...
![](images/calendar.png)
![Զարկերակային ճնշման չափման եղանակները Զարկերակային ճնշման չափման եղանակները](up/article/small/file_18508_1214072.jpg)
Արյան ճնշման չափումը զարկերակային ճնշման որոշման, իսկ գերճնշման դեպքում` նաև ախտորոշման և բուժման հիմքն է, և, հետևաբար, չափման ճշգրտությունը էականորեն կարևորվում է զարկերակային գերճնշման ախտորոշման հարցում...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
Warning: mysqli::query(): (HY000/1): Can't create/write to file '/var/tmp/MYnm7v2a' (Errcode: 28 - No space left on device) in /sites/med-practic.com/classes/DatabaseManager_2.1.php on line 1381
Fatal error: Uncaught Error: Call to a member function fetch_assoc() on bool in /sites/med-practic.com/classes/DatabaseManager_2.1.php:1384 Stack trace: #0 /sites/med-practic.com/classes/article_class.php(102): TableManager->querySelectClassic('SELECT a.id, a....', Array) #1 /sites/med-practic.com/includes/include_footer_amen_kard_hod.php(5): Article->SelectAmenakardacvatsArticles(1) #2 /sites/med-practic.com/includes/include_bottom.php(9): require_once('/sites/med-prac...') #3 /sites/med-practic.com/bottom.php(7): require_once('/sites/med-prac...') #4 /sites/med-practic.com/article_more.php(151): require_once('/sites/med-prac...') #5 {main} thrown in /sites/med-practic.com/classes/DatabaseManager_2.1.php on line 1384